| Wat doet een provincie en een waterschap? | Deze gaat over duurzame ruimtelijke ontwikkeling en is samen met de Waterschappen verantwoordelijk voor de waterwegen (niet voor drinkwater en goede riolering).
Waterschappen kunnen zelf ook verantwoordelijk zijn voor de welzijn van de zee. Zulke waterschappen heten heemhemraadschappen. |
| Wat is het verschil tussen het algemeen bestuur en de provinciale staten of de gemeenteraad? | Binnen de waterschap heb je geborgde zetels. Dit zijn zetels van mensen die niet democratisch worden gekozen, maar worden bezet door belangrijke mensen binnen het waterschap, zoals boeren
- Vanaf 2023 zijn sprake van minder geborgde zetels |
| Wat is het verschil tussen de gemeentes en de provincies? | Uit de leden van de raad van het algemeen bestuur komen ook leden van het dagelijks bestuur bij de provincie. In de gemeentes zijn de wethouders en de burgemeester niet in de raad, zodat de raad hun volop kan controleren. Bij de waterschappen is sprake van geborgde zetels, maar ook van leden welk in beide raden zitten. |
| Wat gebeurt er wanner er sprake is van opzegging in de vertrouwen van de burgemeester? | Een burgemeester wordt gekozen bij KB. Indien sprake is van opzegging van vertrouwen, dan hoeft een burgemeester niet af te treden (dit is anders bij de regering/ministers). |
| Wat zijn de drie organen van het gemeentebestuur? | 1. Gemeenteraad
2. College van B&W
3. Burgemeester |
| Wat doet de gemeenteraad? | - Je mag kiezen of gekozen worden voor de gemeenten zonder dat je een Nederlander bent, bij de provinciale staten kan dit niet omdat ze de EK kiezen.
- Wetgevende orgaan, het maakt de verordening zover die bevoegdheid niet aan het college of de burgemeester is toegekend (125 jo. 147 GemW) |
| Wat doet het college van B&W | - College is verantwoording verschuligd (169 GemW)
- Uitvoerende macht is vergelijkend met de regering. Het gaat om het dagelijks bestuur (160 GemW). Verantwoordelijkheid voor en aan de gemeenteraad
Indien sprake is van een opzegging van vertrouwen, moet sprake zijn van een onmiddelijke ontslag of een besluit van ontslag. Hierover kan je niet naar de bestuursrechter (49 GemW) |
| Wat doet een burgemeester? | Hij is voorzitter van de raad. Hij is alleen voorzitter, dus geen lid. Hierdoor heeft hij geen stemrecht (9 GemW).
Benoeming vindt plaats bij KB (131 Gw jo. 61 lid 5 Gemw). De commissaris van de Koning heeft hier een grote verantwoordelijk in. De commissaris maakt een profiel van een burgemeester. De vertrouwenscommissie van de gemeenteraaf gaan in gesprek met de kandidaat conform dat profiel. Deze dat dan een voordracht:
- Gaat via de gemeente naar de commissaris welke deze weer naar de minister gaat. Dit is allemaal met geheim.
Ontslag gaat via aanbeveling (61b GemW).
Bevoegd tot openbare orde te handhaven. A,rt 175 en 176; de burgemeester kan een noodbevel (algemeen verbindende voorschrift) geven. Hij mag daarbij zover gaan dat hij kan afwijken van voorschriften indien deze niet in de Grondwet staat.
Verschil noodverordening en noodbevel: bij een noodverordening gaat het over algemene regels die zijn gericht op een onbepaalde groep (avondklok) bij een noodbevel gaat het om een concrete groep personen (demonstratie). |
| Is de decentrale overheid volledig autonoom? Noem een voorbeeld. | Nee, er kan nog steeds controle plaatsvinden door de centrale overheid.
- Voorbeeld: sterke vorm van controle is als een besluit van een lagere overheidsorgaan wordt vernietigd/geschorst (268 Gemw) door de minister bij KB. |
| Om welke vordering heb je altijd toegang tot de rechtbank? | Bij een vordering bij onrechtmatige daad. |
| Wat houden autonome verordeningen in? | Voor eigen huishouding mogen provincies hun eigen verordeningen bepalen. Deze huishouding is een open begrip en sommige dingen horen daartoe, maar de centrale overheid kan deze aan zich trekken.
- art. 124 lid 1 Gw
- art. 108 lid 1 GemW
Art. 149 Gemeentewet: 'in het belang van de gemeente nodig' -> het ligt aan de situatie van de gemeente of hier sprake van is, bijv de noodzaak tot een verordening tot het begeven. |
| Wat zijn de grenzen van de autonome verordeningen Wat houden deze grenzen in? | 1. Zijgrens: verordeningen mogen alleen maar binnen het territorium van de gemeente vallen.
2. Ondergrens (121 en 122 GemW): je moet het publiekrechtelijk regelen, je mag niet treden in privaatrechtelijke belangen. De raad mag uitsluitend verordeningen maken die een gemeentelijk openbaar belang diengen.
3. Bovengrens (121 en 122 GemW): welke verordeningen is nog geldig op het moment dat een hogere regelgeving is gemaakt door de provincie of de centrale overheid? |
| Wat zijn medebewindsverordeningen? | Vloeien voort uit een wet in formele zin en worden gevorderd door een andere wet. De specifieke grondslag zit dus in een hogere norm. Het gaat over het vorderen van samenwerking.
- art. 124 lid 2 Gw: 'gevorderd bij of krachtens de wet'
- art. 108 lid 2 Gemw: 'gevorderd bij of krachtens een ander dan deze wet' |
| Wat zijn de drie soorten toezichten? | 1. Voorafgaande toezicht/ preventief toezicht
2. Achteraf toezicht / repressieve toezicht
3. Toezicht gedurende het proces |
| Wat houdt voorafgaande toezicht / preventief toezicht in (132 lid 3 Gw)? | Vooraf goedkeuring krijgen ten aanzien van een besluit voordat het in werking kan treden. Dit gebeurd erg weinig
- Vb: 203 GemW -> Provinciale staten moeten de begroting van een gemeente goedkeuren in hele bijzondere gevallen (uitzonderingsregel)
- Vb: art. 5 Waterschapswet -> goedkeuring van de minister voor het opheffen of het instellen van een waterschap of hun taak. |
| Wat houdt achteraf toezicht/ repressieve toezicht in (132 lid 4 Gw). | Vernietiging kan alleen via KB wegens strijd met recht of het algemeen belang. |
| Wat houdt toezicht gedurende het proces in (132 lid 5 Gw)? | Op het moment dat lageren organen in gebreke blijven kunnen hogere organen ingrijpen. Ziet op twee situaties:
1. Eerste zin lid 5: indien het gemeentebestuur in gebreke blijft, het bestuur van de provincie het overneemt.
2. Tweede zin lid 5: indien sprake is van grovelijke verwaarlozing van de taken van het bestuur van de provincie of een gemeente. Bij wet kunnen hier voorzieningen worden getroffen. Het is de centrale overheid welke dit bepaald. |
| Wat houdt het arrest Wilnisser Visser in? | Leerstuk: benedengrens
Een verbod om op zondag te vissen. Dit verbod ging te ver, namelijk dat mensen in hun achtertuin niet mochten vissen. De HR stelt dat het hier ging over private belangen die door de gemeente werden gereguleerd, dus het was onredelijk van de gemeente om een visserverbod te plaatsen.
Wanneer sprake is van het reguleren van private belangen, betekent niet gelijk dat er een inbreuk is gemaakt op de benedengrens. De private belangen kunnen een publiekrechtelijke uitstraling hebben.
- Vb: kraken van panden -> gaat gepaard met het niet veilig maken van elektriciteit, dus het dient ook een publiekrechtelijke belang. |
| Wat houdt het de uitspraak Sluiting drugspand Venlo in? | Leerstuk: Bovengrens
Deze grens heeft een botsing met het internationaal recht (ieder verbindende verdragsbepaling). De grondwet zegt dat sommige beperkingen op grondrechten mogen indien ze bij de wet zijn voorzien. Indien geen mogelijkheid is gegeven om te delegeren of te subdelegeren, dan kan je niet ingrijpen.
Sluiting drugspand Venlo
- Hier is sprake van een inbreuk op de benedengrens en in strijd met de bovengrens (10 Gw). Sprake hier is een recht op de eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer behalve bij of krachtens de wet gestelde beperkingen. Dit mag worden gedelegeerd;
- Probleem: geen sprake van een wettelijke bepaling welke de beperking was uitgewerkt. De Gw geeft de mogelijkheid om dit te doen, maar het is gewoon niet gebeurd. Hierdoor kon het drugspand niet worden gesloten. Deze mogelijkheid werd in de APV opgenomen, maar er was geen delegatie mogelijkheid opgenomen in een wet in formele zin.
- Consequentie: 147a GemW -> burgemeester mag woningen sluiten met het oog op de bescherming van de openbare orde.
Vb: vloekverbod Molenland (staat niet in de grondwet dat op de vrijheid van meningsuiting op die manier een beperking aan mocht worden gemaakt. ) |
| Wat is een posterieure verodening (121 GemW)? | Verordening die gemaakt is nadat op centraal niveau regelgeving was. Het is een verordening die later is gemaakt.
Je mag de verordeningen maken die bij de wet, AMvB of provinciale verordening al in is voorzien (en dus met hetzelfde onderwerp), zolang geen sprake is van strijd hiermee |
| Wat houdt de uitspraak van de Bierfiets? | Leerstuk: Posterieure verordening
Rb bekijkt of sprake is van hetzelfde onderwerp zoals in de APV ten opzichte van de Wvw. Verkeersmotieven liggen ten grondslag in de APV, maar geeft aan dat sprake is van aanvulling. Geen sprake van in strijd met de bestaande hogere regelgeving. Uit de Wvw en de totstadnkomingsgescheidenis blijkt namelijk dat de Wvw niet uitputtend bedoeld is. Indien dit wel uitputtend bedoeld, dan je een hogere regelgeving niet meer aanvullen.
Dan is sprake van een oneigenlijke aanvulling: als het motief anders in de verordening dan in de hogere wet.
Motief in APV hetzelfde als hogere regelgeving: eigenlijke aanvulling |
| Wat houdt het arrest Ferweradeel in? | De winkelsluitingswet is uitsluitend bedoeld dan men wilde regelen, namelijk de concurrentie te beperken, anders onderuit zal worden gehaald. In beginsel is het dan niet mogelijk van aanvulling omdat anders sprake zal zijn van een oneigenlijke aanvulling, omdat anders sprake zal zijn van een oneigenlijke aanvulling.
Als niet sprake is van hetzelfde motief, dan is sprake van een ander onderwerp en art. 121 is niet van toepassing. Om overlast bij snackbars te voorkomen was sprake van minder ruime openingstijden. Er was sprake van een ander motief, dus geen sprake van oneigelijke aanvulling. |
| Wat houdt het Schiermonnikoog arrest in? | Essentie: wanneer sprake is van een regeling die niet uitputtend bedoeld is, deze op een manier aan de kant kan schuiven, dat dan toch sprake is van een strijd. Dit heet doorkruising.
Verbod op autoverkeer voor niet-inwoners van het eiland. Dit werd geregeld door de wegenverkeerswet. Geen sprake van hetzelfde motief. Het motief van de Wvw was namelijk de bescherming van de verkeersveiligheid, maar de raad van Schiermonnikoog wilde de bescherming van de rust op het eiland bewaken.
HR: de bepalingen van de APV schuiven de bepalingen van de Wvw aan de kant, maar dit mag niet. De APV wordt onverbindend verklaard. |
| Wat zijn de twee manieren om langs art. 121 GemW te komen? | 1. Wanneer het onderwerp anders is dat 121 Gw niet van toepassing is
- Indien geen sprake is van doorkruisong.
2. Oneigenlijke aanvulling
- Onderwerp is hetzelfde |
| Wat is een anterieure verordening (122 Gemw)? | Verordening die al gemaakt was en uitsluitend wordt hierin voorzien via een wet, AMvB of een provinciale verordening:
Zijn van rechtswege vervallen indien het onderwerp hetzelfde is (heeft te maken met de rechtszekerheid)
- Sprake moet zijn van hetzelfde M&M: motief (doel) + materie (inhoud)
Indien de anterieure verordening is vervallen, dan kan de gemeente een posterieure verordening maken. |
| Wat houdt het arrest Emmense Baliekluivers in? | Emmen maakte een verordening waarin het verboden was om zonder noodzaak stil te staan op bruggen. Dit stond echter ook in de Wegenverkeerswet, namelijk omdat het onnodig stilstaan op een brug gevaarlijk is. Het object is gelijk, maar het motief is anders.
De APV had als motief: bestrijding van overlast
WvW als motief: verkeersveiligheid
APV en Wvw konden naast elkaar bestaan. |
| Wat houdt de decentralisatieoperaties in van 2015? | Er was sprake geweest van een grote decentralisatie , waardoor een deel van de participatiewet, zorg en jeugdzorg. In de jeugdzorg ging dit niet goed door geldproblemen.
Over deze decentralisatieoperatie wordt gezegd dat het mislukt is. |
| Wat zijn de voordelen en nadelen van decentraliseren? Wat houdt de decentralisatie paradox? | Voordelen:
- Lokale democratie krijgt meer autonomie
- Meer vrijheden en verantwoordelijkheden voor lagere organen
- Heeft tot gevolg dat zaken zo dicht mogelijk bij de burger worden geregeld
Nadelen:
1. Meer verantwoordelijkheden kunnen risico's meebrengen, vooral wanneer sprake is van weinig menskracht.
- Jeugdzorg is vaak niet te betalen door gemeenten.
- Decentralisatie paradox: je zegt dat je het zo dicht mogelijk bij de burger wil regelen, maar dit is niet mogelijk waardoor je het toch weer gecentraliseerde moet regelen.
2. In strijd met het gelijkheidsbeginsel: de ene gemeente kan het beter regelen dan een andere gemeente.
3. Men gaat individuele regelingen van gemeenten vastleggen in GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN en dus afspraken maken over de regeling hiervan. Hierdoor wordt dan vaak een nieuw openbaar lichaam voor gevormd. Hoe kan deze ter verantwoording worden geroepen in andere gemeenten?
- Democratisch gebrek: voor een gedeelte opgelost, namelijk doordat de mogelijkheden tot het treffen van de gemeenschappelijke regelingen is beperkt om dit democratisch gebrek te verminderen. |
