| Wat houden sociologie en het sociologisch perspectief in? | Sociologie: het systematisch onderzoek van de menselijke samenleving.
Sociologisch perspectief: 'het algemene in het bijzondere zien' = algemene patronen ontdekken in het gedrag van bepaalde individuen d.m.v. sociologie. |
| Wat is marginaliteit? | Marginaliteit houdt in dat iemand zich bevindt in de marges, ofwel de grenzen, van de samenleving. Hoe groter de marginaliteit van een individu, hoe beter hij/zij in staat is om het sociologisch perspectief te hanteren. |
| Wat houdt een mondiaal (=globaal) perspectief in? | Dat de wereld in zijn geheel bestudeerd wordt en ook de plaats die onze samenleving daarin inneemt. |
| In welke drie categorieën zijn de landen in de wereld in te delen? | 1. Hoge-inkomenslanden (hoogste algemene levensstandaard)
2. Middeninkomenslanden (gemiddelde levensstandaard, veel sociale ongelijkheid)
3. Lage-inkomenslanden (lage levensstandaard, grote sociale ongelijkheid en weinig mogelijkheden) |
| Waarom is het belangrijk om het leven in verschillende landen te vergelijken? | 1. ons leven wordt gevormd door het land waarin we leven;
2. contacten tussen samenlevingen zijn sterk toegenomen;
3. sociale problemen in de westerse wereld zijn elders veel ernstiger;
4. globaal denken helpt ons meer inzicht in onszelf te krijgen. |
| Hoe draagt sociologie bij aan persoonlijke groei? | 1. a.h.v. sociologisch perspectief kunnen we nagaan wat er wel en niet klopt aan alledaags denken.
2. sociologisch perspectief geeft een beter inzicht in de mogelijkheden en hindernissen van het dagelijks leven;
3. sociologisch perspectief geeft ons de mogelijkheid een actieve rol te spelen in de samenleving waarvan we deel uitmaken;
4. sociologie helpt ons in een wereld te leven die zich kenmerkt door diversiteit. |
| Welke drie ontwikkelingsfasen gingen vooraf aan het ontstaan van sociologie? | 1. theologische fase - mensen gingen ervanuit dat de samenleving Gods wil tot uitdrukking bracht.
2. metafysische fase - de samenleving werd als een natuurlijk verschijnsel beschouwd en reflecteerde de menselijke onvolmaaktheid.
3. wetenschappelijke fase - een toepassing van de wetenschappelijke benadering op het bestuderen van de samenleving (positivisme). |
| Hoe wordt de periode waarin de sociologie is ontstaan ookwel aangeduid? | Als de transitie van een traditionele naar een moderne samenleving (18e en 19e eeuw - modernisering) |
| Wat houden moderniteit en modernisering in? En noem vier kenmerken van modernisering. | moderniteit: sociale patronen die het resultaat zijn van industrialisering.
modernisering: sociale veranderingsproces dat in gang is gezet door de industrialisering.
kenmerken:
1. verdwijnen van kleine, traditionele gemeenschappen;
2. uitbreiding van persoonlijke keuzemogelijkheden (individualisering);
3. grotere sociale diversiteit;
4. oriëntatie op de toekomst en een groeiend tijdsbewustzijn. |
| Wat is volgens Tönnies het verschil tussen gemeinschaft en gesellschaft? | Gemeinschaft houdt in dat mensen, ondanks factoren die hen verdelen, toch een hechte eenheid vormen.
Gesellschaft komt in de moderniteit voor en dit houdt in dat mensen, ondanks factoren die hen verenigen, geen eenheid meer vormen, omdat men meer waarde is gaan hechten aan persoonlijke behoeften dan aan groepsloyaliteit. |
| Wat is de blik van Durkheim op modernisering? | Het wordt gekenmerkt door toenemende arbeidsverdeling (gespecialiseerde economische activiteit). Pre-industriële samenlevingen worden bij elkaar gehouden door mechanische solidariteit (gemeinschaft) of gedeelde morele waarden. Door modernisering wordt dit vervangen door organische solidariteit (gesellschaft), ofwel wederzijdse afhankelijkheid van mensen die gespecialiseerde arbeid verrichten. |
| Hoe zag Max Weber de moderniteit? | Als een verandering van een traditioneel wereldbeeld (tradities bepaalden wat als waarheid werd gezien) naar een rationelere denkwijze en wereldbeeld (het resultaat van rationele processen staat gelijk aan waarheid).
De samenleving is onttoverd: vaststaande waarheden worden in twijfel getrokken. |
| Hoe keek Karl Marx naar de moderne samenleving? | Volgens hem stond deze gelijk aan kapitalisme. Rationaliteit komt tot uiting in het continue winststreven van kapitalisten. Hij geloofde dat de sociale conflicten in kapitalistische samenlevingen uiteindelijk tot revolutionaire veranderingen en maatschappelijke gelijkheid zouden leiden. |
| Welke drie hoofdvragen staan in de sociologie centraal? | 1. Hoe is sociale (on)gelijkheid mogelijk?
2. Hoe is sociale (wan)orde mogelijk?
3. Hoe werkt het proces van rationalisering (modernisering) van de wereld? |
