Aşamalı yardım | Öğretim esnasında kullanılmakta olan fiziksel ipucunun zamanla yoğunluğunun ve türünün silikleştirilerek, bireyin bağımsızlaşmasının sağlandığı bir silikleştirme sürecidir. |
Aşırı öğrenme oturumları | Bir davranışın/becerinin edinimi gerçekleştikten sonra o davranışa/beceriye ilişkin çok sayıda ve tekrarlayıcı alıştırmalar yapmaktır. |
Davranış biçimi | Duyu organları tarafından algılanan motor hareketlerdir. |
Davranış | Bir organizmanın yaptığı, doğrudan ölçülebilen ve gözlenebilen herhangi bir şeydir. |
Davranışsal kuram | İnsan davranışlarının öğrenilebilir olduğunu, öğrenmenin davranışın bir sonucu olarak meydana geldiğini öne süren öğrenme kuralıdır. |
Doğal ortamlarda öğretim | Genelleme stratejilerinden bir diğeri, bireylere öğretilmesi hedeflenen davranışın/becerinin yapılandırılmış ortam yerine, davranışın/becerinin sergilendiği doğal ortamda öğretilmesi anlamına gelen öğretim stratejisidir. |
Edimsel koşullama | Organizmanın çevreyle etkileşime geçmesiyle davranışın gerçekleşme sıklığının değişmesi, davranış ile sonuç arasındaki ilişkinin öğrenilmesidir. |
Eksen başlığı | Grafikte x ve y eksenlerinin birimini belirten başlıklardır. |
Etkinlik pekiştireci | Pekiştirici uyaran işlevi gören bilgisayar oyunu oynama, salıncakta sallanma ya da resim çizme gibi etkinliklerdir. |
Etik | Çeşitli meslek kolları arasında tarafların uyması veya kaçınması gereken davranışlar bütünü. Etik bilimi. |
Fiziksel ipucu | Öğrencinin kendisinden istenilen doğru tepkiyi vermesi için, ona fiziksel olarak temasın uygulanmasını gerektiren ipucudur. |
Görsel ipucu | Öğrencinin doğru tepkisini kesinleştirmek için öğrencinin düzeyine uygun resim, çizim, fotoğraf, işaret ya da yazı gibi görsel ögelerden yararlanılmasıdır. |
Gözlemci güvenirliği | Tek bir gözlemcinin bağımlı değişkene ilişkin veri toplaması, daha sonra aradan belli bir zaman geçtikten sonra aynı gözlem diliminde aynı davranışa ilişkin yeniden veri toplaması ve topladığı bu verileri karşılaştırmasıdır. |
Hedef davranış | Davranış analizi sürecinde üzerine odaklanılan ve değiştirilmek istenen davranıştır. |
İkincil pekiştireç | Bireylerin yaşamsal gereksinimlerini karşılamaya yönelik olmayan ve birey üzerinde olumlu etki yaratan, öğrenilmiş pekiştireçlerdir. |
Birincil pekiştireç | Organizmada fiziksel ihtiyaçların karşılanmasını sağlayan, öğrenmeye bağlı olmayan pekiştireçlerdir. |
İpucu silikleştirme | Doğru tepkinin verilmesini sağlamak için kullanılan ipuçlarının bir süre sonra kullanılmaması ve daha önce kullanılan ipuçları olmadan da doğru tepkinin alınabiliyor olması. |
Kahraman yöntemi | Grubun pekiştirece ulaşmasının grup içinden birinin ya da grup içerisindeki küçük bir alt grubun performansına bağlı olduğu pekiştirme biçimidir. |
Kalıcılık | Kalıcılık, öğrenilen davranışın öğretim koşulları ortadan kalktıktan sonra da uzun süreli olarak devam etmesidir. |
Klasik koşullama | Refleks olarak adlandırılan ve doğuştan gelen uyaran-tepki ilişkisine dayanan bir koşullama biçimidir. Aralarında daha önce ilişki bulunmayan bir uyaranla tepki arasında ilişki kurulmasıdır. |
Bekleme süresi | Davranışın başlaması için ortaya çıkan öncülle davranışın başladığı ana kadar olan süredir. |
Model ipucu | Öğrenciye doğru tepkinin ne olduğunun uygulamacı tarafından aynen gösterilmesidir. |
Olumlu ceza | Bir davranışı izleyen durumda ortama hoşa gitmeyen hatta bireyde hoşnutsuzluk yaratabilecek bir uyaranın eklenmesiyle davranışın ileride tekrar ortaya çıkma olasılığının azaltılmasıdır. |
Öncül-davranış-sonuç | Davranış ortaya çıkmadan önce gerçekleşen öncülü, öncülün varlığında meydana gelen davranışı ve davranışın ardından ortaya çıkan sonucu içeren zincirdir. |
Sembol pekiştireç | Jeton, kupon ya da yıldız gibi kendi başına anlamı olmayan ancak başka pekiştireçlerle değiş-tokuş yapılabilen nesnelerdir. |
Sözel ipucu | Öğrencinin doğru tepki vermesi için, öğretmenin sözel ifadeler veya kalıplar kullanmasıdır. |
Sönme patlaması | Sönme tekniğinin uygulaması devam ederken problem davranışın aniden geri gelmesi, bir başka deyişle problem davranışın artması ya da çeşitlenmesi durumudur. |
UDA'ya dayalı kapsamlı uygulamalar | Otizmli bireylerde IQ, uyarlanabilir beceriler ve sosyal işlevler de dahil olmak üzere işlevselliği etkileyen belirli becerilerde gelişme sağlamayı amaçlayan uygulamalardır. |
Zaman aralığı kaydı | Davranışın kaç kez gerçekleştiğini saymak yerine, gözlem süresinde davranışın gerçekleştiği zaman aralıklarını sayarak davranışın oluşumunun kaydedildiği bir kayıt tekniğidir. |
Çok fırsat tekniği | Öğrenciye her bir beceri basamağını sergilemesi için ayrı ayrı fırsatın sunulduğu ve öğrencinin tüm beceri basamaklarına ilişkin performansının gözlendiği değerlendirme tekniğidir. |